Onvrijwillige opname in de Wet zorg en dwang

Opgenomen worden in een zorginstelling is een grote stap. De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

De Wet zorg en dwang (Wzd) onderscheidt:

Van een vrijwillige opname is sprake als een cliënt weloverwogen besluit om te verhuizen naar een locatie waar zorg in combinatie met verblijf wordt geboden.

De verschillende opnametitels zijn in deze factsheet op een rij gezet.

Kan onvrijwillige zorg worden toegepast tijdens een vrijwillige opname?

Onvrijwillige zorg kan worden toegepast als een cliënt een indicatie heeft met als grondslag VG of PG, of als een arts heeft vastgesteld dat hij zorg nodig heeft zoals bedoeld in de Wzd. Onder bepaalde omstandigheden is onvrijwillige zorg mogelijk buiten een zorginstelling en/of tijdens een vrijwillige opname.

Opname in een accommodatie

Volgens de Wzd is een accommodatie een gebouw (of een deel daarvan) met het daarbij behorende terrein van een zorgaanbieder waar zorg wordt verleend. Het begrip accommodatie is om drie redenen van belang:

  • In een accommodatie kan onvrijwillige zorg worden verleend, buiten een accommodatie gelden hiervoor andere voorwaarden (Besluit zorg en dwang).
  • Een accommodatie moet worden geregistreerd in het locatieregister. De IGJ weet dan dat daar onvrijwillige zorg kan worden verleend.
  • Cliënten met een besluit tot opname en verblijf van het CIZ kunnen alleen worden opgenomen in geregistreerde accommodaties.

Aanvraag doen bij het CIZ

Familieleden kunnen via het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) een aanvraag doen voor een besluit tot opname en verblijf, rechterlijke machtiging en een voorwaardelijke machtiging. Meer informatie over wat er nodig is voor een aanvraag en wie de aanvraag mogen doen, leest u de op de website van CIZ.