Rol van familie en naasten bij verplichte ggz

In de Wet verplichte ggz is geregeld dat familie en directe naasten van de patiënt zo veel mogelijk moeten worden betrokken als verplichte zorg aan de orde is. 

Het gaat om betrokkenheid bij de voorbereiding, uitvoering, wijziging en beëindiging van een crisismaatregel, machtiging tot voortzetting van een crisismaatregel of zorgmachtiging. 

Melding

Familie en naasten kunnen een procedure voor verplichte zorg opstarten wanneer zij zich zorgen maken om iemand. Zij kunnen een melding doen bij de zorgaanbieder wanneer de patiënt al zorg heeft, of bij de gemeente wanneer dit niet het geval is. De gemeente stelt in dit laatste geval een verkennend onderzoek in en beslist of ze de officier van justitie zal verzoeken een zorgmachtiging aan te vragen bij de rechter. Wil de gemeente geen verzoek indienen bij de officier van justitie? Dan kunnen de directbetrokkenen dat alsnog afdwingen.

Zorgplan

Bij de procedure voor een zorgmachtiging baseert de rechter zich onder meer op het zorgplan, opgesteld door de zorgverantwoordelijke. De zorgverantwoordelijke is verplicht om de patiënt erop te wijzen dat hij zich bij kan laten staan door familie. Ook moet de zorgverantwoordelijke bij het opstellen van het zorgplan overleggen met de voor continuïteit van zorg relevante naasten. De familie mag altijd zijn zienswijze geven op het zorgplan.

Informatie over de patiënt

De patiënt heeft het recht om te zeggen dat (sommige) familie en naasten geen informatie krijgen. Behandelaars mogen familie of naasten alleen informatie over de patiënt en de behandeling geven als de patiënt daarvoor toestemming geeft. De behandelaren mogen uiteraard wel luisteren naar de ervaringen en zienswijzen van de direct betrokken naasten.

Eigen plan van aanpak

Tijdens de voorbereiding van een zorgmachtiging kan de patiënt vaak een eigen plan van aanpak indienen. Als de behandelaar dat plan voldoende en verantwoord vindt, komt er geen gedwongen zorg. De naasten kunnen de patiënt helpen bij het opstellen van zo’n plan.

Familievertrouwenspersoon

De voor continuïteit van zorg relevante familie of naasten hebben recht op ondersteuning en advies van de familievertrouwenspersoon. Hij of zij kan meer informatie geven over de procedures rondom verplichte zorg en de rechten van familie.

Meer informatie over de familievertrouwenspersoon is te vinden op de website www.familievertrouwenspersonen.nl